Cilt tahrişi: nedenleri, tedavisi ve öneriler

Ciltte Tahriş Nedir?

Ciltte tahriş, cilt üzerinde genellikle kırmızı, koyu mor, gri ya da beyaz tonlarında döküntü şeklinde kendini gösteren bir cilt problemidir. Cilt kuruluğu ve şişkinlikle karakterize olan cilt tahrişine aşırı sıcak ya da soğuk, virüs, bakteri, kimyasal maddeler gibi herhangi bir dış etken neden olabilir. Cilt tahrişi sonucu ciltte oluşan kuruluk, döküntü, şişlik ve renk değişikliklerine yaygın olarak kaşıntı ve ağrı da eşlik edebilir. Bazı durumlarda döküntüler iltihaplanarak daha ciddi cilt sorunlarına yol açabilir. Hemen her yaşta ve cinsiyet grubunda görülebilen cilt tahrişi, özellikle bebekler ve alerjik bünyeye sahip kişilerde daha yaygındır⁽²⁾ . ⁽³⁾

Ciltte Tahriş Neden Olur?

Cilt tahrişinin nedenleri geniş bir skalaya sahiptir. Bu nedenler böcek ısırığından viral veya bakteriyel enfeksiyonlara ve ilaçlara gösterilen alerjik tepkimelere kadar değişiklik gösterebilir. Nedeni saptamak için ciltteki şişliğin, kızarıklığın görünümü, tahrişin yeri ve meydana getirdiği semptomlar incelenir, kan ve doku örnekleri alınabilir. Bazı durumlarda ise ciltte tahrişin herhangi bir nedeni olmayabilir. Genel olarak ciltte tahriş nedenleri aşağıdakileri kapsayabilir:

• Yiyecek alerjileri ile giysi boyaları, güzellik ürünleri, sabun, şampuan, kremler, lateks veya kauçuk gibi kimyasallara karşı alerjik reaksiyonlar,
• Bazı ilaç çeşitleri,
• Virüs, mantar, bakteri ya da parazit gibi mikroorganizmaların meydana getirdiği enfeksiyonlar (örneğin yaygın bir mantar enfeksiyonu olan kandidiyaz cilt kıvrımlarında kaşıntılı döküntüye neden olabilir),
• Bağışıklık sisteminin sağlıklı vücut dokularını hedef aldığı atopik dermatiti, sarkoidoz, sedef hastalığı, lupus, psoriatik artrit gibi otoimmün hastalıklar,
• Mevsimsel alerji,
• Böcek ısırıkları ya da sokmalarına ya da zehirli bitkilere maruz kalma,
• Kızıl, kızamık, kızamıkçık, suçiçeği gibi çocukluk çağı hastalıkları,
• Cilt tipine uygun ürünlerin kullanılmaması sonucu yaşanan cilt kuruluğu,
• Dövme, botoks, lazer, piercing gibi uygulamalar,
• Egzama, seboreik dermatit, kan damarlarının iltihaplanması, zona, impetigo gibi hastalıklar. ^{(3) (4)}

Tahriş Olan Cilde Ne İyi Gelir?

Ciltteki tahriş nasıl geçer sorusunu cevaplamak için öncelikle tahrişe neden olan faktörün tespit edilmesi gerekir. Nedene yönelik tedavi seçenekleri konusunda uzman bir dermatolog tarafından belirlenir ve cilt tipine en uygun tedavi seçilerek tahriş olan cilt semptomlarının hafiflemesi sağlanır. Cilt tahrişlerine iyi gelebilecek yöntemler arasında aşağıdakiler yer alabilir:

İlaç Tedavileri

Cilt tahrişi semptomlarının geçme süresi nedene göre farklılık gösterir. Genellikle birkaç haftayı bulan cilt tahrişinin ilaç tedavileri şunlar olabilir:

• Alerji İlaçları: Alerji kaynaklı gelişen cilt tahrişlerinde oral antihistaminikler tahrişin ağrı, kaşıntı ve kızarıklık gibi semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir.
• Antienflamatuar ilaçlar: Cilt tahrişleri bazı durumlarda iltihaplanmaya neden olabilir. Kortizon içeren antienflamatuar özelliğe sahip cilt tahriş kremi çeşitleri yangıyı ve kaşıntının azalmasını sağlayabilir.
• İmmünosüpresanlar: Bazı cilt tahrişleri bağışıklık sisteminin sağlıklı hücrelere saldırdığı otoimmün hastalıklardan kaynaklanabilir. Bağışıklık sistemini baskılayan immünosüpresanlar cilt tahrişi semptomlarını hafifletebilir.
• Cilt alanında kullanılan steroidler (kortizon), cilt tahrişlerinin neden olduğu iltihabı ve kaşıntıyı gidermeye yarayan dermatolojik ilaç grubudur ⁽²⁾.

_{Cilt tahrişi için ilaç tedavisi mutlaka doktor kontrolünde ve takibinde sürdürülmelidir.}

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

“Tahriş olan cilde ne iyi gelir?” sorusuna en iyi cevaplardan biri de cilt bariyerinin güçlenmesini sağlamaktır. Cilt bariyerinin güçlenmesine yardımcı olmak için yaşam tarzında aşağıdaki değişiklikleri yapmanız yeterli olabilir:

Güneş Kremi Kullanın

Güneşin zararlı ışınları, cilt tipi ne olursa olsun cilt hücrelerine zarar vererek tahrişe neden olabilir. Güneş koruma faktörü en az 30 olan güneş kremlerini yaz kış fark etmeksizin gün ışığına çıkmadan en az 30 dakika önce sürmeli ve 2 saat arayla tazelemelisiniz^{(5) (6) (7)}.

Yeterli ve Dengeli Beslenin

Cilt bariyerini güçlendirerek cildinizin tahriş olmasını engellemek için yeterli ve dengeli bir beslenme programını takip edin. Cilt dokusunun ana bileşeni kolajen sentezini artırmak için protein açısından yeterli bir beslenme programını; A vitamini, B vitaminleri, C vitamini, D vitamini ve E vitamini açısından zengin gıdalar ile sağlıklı yağ içeren besinlerle destekleyebilirsiniz. Diyetteki işlenmiş gıda, şeker ve gazlı içecekler ile alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan vazgeçmelisiniz ^{(5) (6) (7)}.

Bol Su İçin

Cilt tahrişini engellemek için cilt dokusunun nemli kalmasına dikkat etmeniz önemlidir. Günde en az 8 bardak su tüketmeye özen göstererek cilt hücrelerinin ihtiyaç duyduğu nemin karşılanmasına yardımcı olabilirsiniz ^{(5) (6) (7)}.

Düzenli Egzersiz Yapın

Düzenli egzersiz vücuttaki kan akışını artırarak cilt hücrelerinin ihtiyaç duyduğu besin ve oksijenin karşılanmasına yardımcı olabilir. Aynı zamanda cilt dokusundaki toksin bileşenlerin dışarı atılmasını sağlayarak cilt bariyerinin hasar görmesini engelleyebilir. Ciltte tahrişe neden olan serbest radikallerin etkilerini azaltabilir⁽⁸⁾.

Yeterli Uyuyun

Uyku vücudun tam anlamıyla dinlendiği ve hasar gören dokuların onarıldığı bir dönemdir. Aynı zamanda yeni hücrelerin sentezi de gerçekleşir. Günde en az 6-8 saat kaliteli uykuya dikkat ederek hem cilt bariyerinin güçlenmesine hem de hasar gören cilt hücrelerinin onarılması ve yeni cilt hücresi sentezlenmesine katkı sağlayabilirsiniz^{(5) (6) (7)}.

Tahriş Olan Yüze Ne İyi Gelir?

Tahriş olan yüze, cilt tipine uygun ürünlerle doğru cilt bakımının uygulanması önemlidir. Tahriş, iltihaplanmaya ve kaşıntıya neden olursa mutlaka bir dermatolog tavsiyesi almanız gerekebilir. Dermatolog, yüzdeki tahriş nedenine uygun bir tedavi yöntemi belirleyerek tahrişin semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir. Peki, yüz tahrişi kaç günde geçer? Yüz tahrişinin geçme süresi; tahrişin altında yatan nedene, tahrişin şiddetine ve tedavi için kullanılan yöntemin çeşidine göre değişir. Genellikle yüzdeki tahrişin iyileşmesi birkaç hafta sürebilir^{(5) (6) (7) (9)}.

Ağda Sonrası Tahriş Olan Cilde Ne İyi Gelir?

Vücuttaki tüylerin alınması için uygulanan ağda yöntemi, cilt dokusuna hasar vererek tahrişe neden olabilir. Peki, ağda sonrası tahriş nasıl geçer? Tüyleri almak için kullanılan ağdadaki bileşenler ciltte alerjiye neden olabileceği için öncelikle ağdanın kalıntıları ciltten uzaklaştırılmalıdır. Ilık su ve cildi sakinleştiren bir temizleyici ile ağdaya maruz kalan cilt bölgesini temizlemelisiniz. Ardından şişliği azaltmak için soğuk kompres uygulamalısınız. Daha sonrasında cilt dokusunda iltihaplanma riskini önlemek için aloe vera jeli uygulayabilir ve kızarıklığı yok etmek için nemlendirici krem kullanabilirsiniz ⁽¹⁰⁾.

Jilet Sonrası Tahriş Olan Cilde Ne İyi Gelir?

Ciltteki tüyleri almak için uygulanan jilet, cilt hücrelerine zarar verir ve ciltte tahrişe yol açabilir. Peki, jilet sonrası tahriş nasıl geçer? Jilet işleminden sonra cilt tahrişini önlemek için hasar gören cilt dokusuna soğuk kompres uygulayabilir ve ardından tahriş nedeniyle kuruyan cilt tipine uygun nemlendirici kullanabilirsiniz ⁽¹¹⁾.

Ciltteki Tahriş Kaç Günde Geçer?

Ciltteki tahrişin iyileşme süresi; tahrişe neden olan faktöre, tahrişin şiddetine ve uygulanan tedavi yöntemine göre değişir. Cilt tahrişi, genellikle 14-28 gün kadar sürer⁽⁹⁾.